استفاده مطمئن از آبهای زاید در کشاورزی

استکهلم  - خبرگزاری کشاورزی ایران
گروه: بین الملل   

به گزارش ایانا و به نقل از سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد (فائو) این سازمان به مناسبت برگزاری هفته جهانی آب اعلام کرد بازیابی آبهای زاید شهری و استفاده از آن برای پرورش محصولات غذایی می تواند معضل کمبود آب را تعدیل نماید و از آلودگی آبها بکاهد. فرایندی که هنوز آن­ طور که باید اجرا نمی شود. 

چگونه آب تولید کنیم !!!!!

 منابع جدیدی از آب؟؟؟!!!  

 

امروزه کمتر کسی را میتوان یافت که به سرسبزی علاقه ای نداشته باشد.اما انسانها با بیدرایتی و عدم مدیریت در محیط پیرامونی خود موجب از بین رفتن این نعمت خدا دادی شده اند.اکثر کشورهای دنیا با مشکل کمبود آب سالم روبه رو هستند.که دلایل زیادی را میتوان برای آنها ذکر کرد.ما به اختصار به دو نمونه از آن اشاره میکنیم.

بحران جدی است

بحران آب جدی است 

 مجید نامجو وزیر نیرو در یکصد و نهمین نشست هفتگی شورای آب وزارت نیرو با اشاره به وضعیت خشکسالی ها و کاهش شدید بارش‌ها در کشور را بسیار بحرانی عنوان کرد و گفت: مدیریت منابع آب باید بر اساس بدبینانه ‌ترین شکل آن تدوین و برنامه‌ریزی شود.

نامجو همچنین افزود: نشست‌های تخصصی و کمیته‌های فنی و کارشناسی در این زمینه باید با حساسیت و به صورت منظم تشکیل و وضعیت آب کشور را رصد کنند.

وی از مدیران بخش‌های آب و برق با توجه به فرارسیدن فصل بودجه کل کشور، گفت: در این زمینه برنامه‌ریزی‌های مناسبی را صورت دهند.

تغییر در شیوه آبیاری

با تغییر در شیوه آبیاری، منابع آب زیر زمینی را حفظ کنیم  

توسعه کشاورزی از طریق گسترش سطح کشت آبی به جای افزایش تولید در واحد سطح یکی از مهمترین مشکلات کشاورزی کشور و استان ما بشمار می رود، و بازده پایین آبیاری در بخش کشاورزی به دلیل مشکلاتی از جمله عدم آگاهی ، ضعف دانش فنی مناسب، شیوه‌های سنتی کشت و زرع، عدم وجود شبکه‌های آبرسانی مناسب و نبود مدیریت مصرف آب موجب اتلاف منابع آب در کشور می شود، به طوری که بازده مصرف آب در بخش کشاورزی به ‌طور متوسط کمتر از 30 درصد می باشد. 

                                                  

راهبرد آب مجازی در بحران آب کشاورزی

افزایش رقابت بر سر آب، نیاز به غذا برای جمعیت در حال رشد و افزایش کم آبی در بسیاری از نقاط جهان، برخی از دلایل مهمی هستند تا نگاهی داشته باشیم به اینکه به چه شیوه‌ای آب را در این سیاره و کشور خود مدیریت کنیم و چگونه نیازهای بشر در نظر گرفته شود.

بیشتر سطح کره زمین را آب فراگرفته (39/1میلیارد کیلومتر مکعب)، اما تنها 5/2 درصد آب‌های موجود در کره زمین شیرین است و مابقی آن در دریاها و اقیانوس‌ها قرار داشته و شور است؛ ضمن آنکه همه حجم آبهای شیرین به‌دلیل آنکه قسمت اعظم آن در یخچال‌ها و برف‌های دائمی قرار دارد قابل بهره برداری نیست.

وابستگی انسان به آب نشان می‌دهد که نیاز آبی برای تولید غذا به‌مراتب بیشتر از نیازهای شرب است؛ 2 تا 4 لیتر آب در روز برای نیازهای بیولوژیک (آب آشامیدنی) در زنده ماندن انسان کافی است در حالی که 1000 مرتبه بیشتر برای تولید غذا آب لازم است. این دلیلی است که چرا مفهوم آب مجازی در زمانی که ما در مورد تولید غذا صحبت می‌کنیم اینقدر مهم است. بنا به تعریف: آب مجازی آبی است که در فرایند تولید یک محصول کشاورزی یا صنعتی نهفته است و به‌طور واقعی احساس نمی‌شود، بلکه به‌طور مجازی حس می‌شود. برای مثال برای تولید یک کیلوگرم گندم به هزار لیتر آب نیاز داریم. از این‌رو آب مجازی هر کیلوگرم گندم برابر هزار لیتر است. برای گوشت قرمز نیز به
 5 تا 10 برابر بیشتر آب نیاز داریم.

تاثیر آبیاری بر رشد گیاهان

کم آبی در گیاهان به صورت علایمی مانند توقف رشد , کوچکتر شدن برگ , کوتاه شدن فاصله میان گره ها , بد شکل شدن برگ ها , سوختگی حاشیه برگ ها  و ریزش برگ در گیاهان حساس به ریزش برگ مشاهده می شود . علایم کمبود آب در گل داوودی شامل تیره شدن برگ ها و در بگونیا به صورت خاکستری شدن برگ ها دیده می شود.پر آبی به صورت علایمی مانند افزایش ارتفاع گیاه , آبدار شدن ساقه و نرم و شکننده شدن و گاهی پژمردگی و مرگ گیاه (در معرض نور ) , کاهش اکسیژن و صدمه به ریشه و عدم جذب آب و مواد غذایی و در نهایت پژمردگی و توقف رشد نمایان می شود .

 پر آبی به معنی مصرف بیش از حد آب در هر دور آبیاری نیست بلکه نشان دهنده تکرار دفعات استفاده از آب است . در زمستان گیاهان در مدت طولانی در معرض آب و هوای ابری هستند و معمولا یک یا دو روز در معرض هوای آفتابی قرار می گیرند . گیاهانی که به نور کم عادت کرده اند نمی توانند به سرعت به شدت نور زیاد پاسخ دهند در نتیجه مقدار آب کمی که از طریق ریشه ها جذب می شود نمی تواند مقدار آب از دست رفته از طریق تعرق را جبران نماید و پژمردگی اتفاق می افتد در این حالت ممکن است تصور شود که گیاه به آبیاری نیاز دارد ولی آبیاری مشکل را حادتر می کند . کندن خاک نشان می دهد که خاک مرطوب اما سرد است . پس سرما عامل اصلی است و ریشه ها نمی توانند آب جذب کنند .

سیستمهای آبیاری تحت فشار( قطره ای و بارانی )

کشور ایران از نظرموقعیت استراتژیکی و اقلیمی یکی از کشورهای بی نظیر در کره زمین است با وسعتی برابر 1648000 کیلومتر مربع از شمال تا جنوب واز شرق تا غرب دارای آب و هوای متغیر با اقلیم های متفاوت است . در کشوری با این همه نعمات خدادای ، نباید فقر یافت شود . در حالیکه معضلات اجتماعی امروز ناشی از عدم بکار گیری نیروها در استفاده از این نعمات می باشد .

از جمعیت 60 میلیونی کشور 170 میایون دانش آموز و میلیونها دانشجو و متخصص که هر ساله رقمشان در حال فزونی است ، به صف جویندگان کار می پیوندند .

24 میلیون نفر از جمعیت کشور در روستاها سکونت دارند که شرایط بسیار دشوار گذران زندگی کرده و بسیاری از آنها در حال مهاجرت به شهر ها می باشند . آمار رشد جمعیت نشان می دهد که سالیا نه 5/1 میلیون فقر به جمعیت کشور اضافه شده ، بطوریکه در سال 2050 میلا دی به 140 میلیون نفر می رسد ، با توجه به مراتب بالا بسیار روشن است که فوری ترین اقدام جهت بهبود اوضاع شناخت امکانات و ثروتهای بالقوه جامعه می باشد ، بنابراین تنها راه ممکن تقدم ، سرما یه گذاری در بخش کشاورزی می باشد . میزان آبی که در حال حاضر هر ساله ا ستحصال شده و در دسترس ما قرار می گیرد برابر حدود 90 میلیلرد متر مکعب است که بیش از 3 درصد کل آبی است که در سطح جهان استحصال می گردد . مفهوم این ا رقام آن است که ایران از نظر آب و خاک کشوری ثروتمند است . اما اراضی زیر کشت آبی کشور ایران حدود 5/7 میلیون هکتار یعنی کمتر از 5 درصد کل مساحت کشور است در حالیکه ار اضی مستعد کشور برای کشاورزی بین 30 تا 50 میلیون هکتار بر آورد شده بعبارتی می توان بین 20 تا 30 درصد کل مساحت کشور را زیر کشت قرار داد .

با استفاده از سیستمهای آ بیاری تحت فشار می توان از تلفات آب جلوگیری کرد